کاربرد کمپرسورها
کمپرسورها جهت افزایش فشار سیالات قابل تراکم (گاز و بخار) تا یک حد معین مورد استفاده قرار میگیرند. این فشار ممکن است نیازهای مختلفی را تأمین کند از قبیل: غلبه بر اصطکاک و تلفات مسیر، تأثیر در یک واکنش معین در نقطه تحویل گاز، و بهبود خواص ترمودینامکی گاز.
گازهای جابجا شده از نقطه نظر وزن مولکولی و دیگر خواص شیمیایی و فیزیکی دامنه وسیعی را تشکیل میدهند. امروزه از سبکترین گازها همانند هیدروژن تا سنگینترین آنها هگزافلوریداورانیم توسط کمپرسورهای گوناگون جابه جا میشوند. صنایع و زمینههای متعددی وجود دارند که در هر کدام از آنها نیازهای بخصوصی با انتخاب کمپرسورها مناسب تأمین میگرد که این زمینه عبارتند از:
- تهویه ساختمانها، تونلها، معادن و کورهها
- تأمین هوای فشرده جهت احتراق در ماشینهای احتراق داخلی و دیگهای بخار
- انتقال گاز (تأمین فشار لازم جهت جریان گاز و افتهای مسیر)
- تأمین فشار مخازن ذخیرهی تحت فشار
- تزریق گاز به میدانهای نفتی
- سیستمهای تبرید
- فرآیندهای شیمیایی و تصفیه گاز
کمپرسورهای دینامیکی (سانتریفوژها و محوریها) توانایی جابجایی گازها را در حجمهای زیاد با فشارهای متوسط و پایین دارا بوده و درمقابل کمپرسورهای جابجایی مثبت قادرند فشارهای فوقالعاده را با مقدار جریان اندک تأمین کنند. در مواردی که امکان همراه شدن مایعات با گاز (به مقدار کم) وجود داشته باشد و یا ذرات جامدی در گاز موجود باشد تنها کمپرسورهای سانتریفوژ قابل استفاده خواهند بود در صورتی که تغییرات وزن مولکولی و دانسیته برای این کمپرسورها مشکل غیر قابل علاجی تلقی میشود. کمپرسورهای پیستونی در فشارها و وزنهای مولکولی متغیر به راحتی کار میکنند اما نیاز به تعمیرات بیشتر و فنداسیونهای بزرگ و پرهزینه استفاده از این ماشینها را محدود میکند.
ما بین کمپرسور رفت و برگشتی و سانتریفوژ، کمپرسورهای اوتاری (از نظر حجم جریان) قرار میگیرد. این ماشینها از نظر هزینه طراحی و ساخت نیز مقرون به صرفهتر میباشند. در صورت نیاز به کمپرسورهای Oil free کمپرسورهای روتاری (نوع Screw انتخاب مناسبی خواهد بود.)
اصولاً کمپرسورهای روتاری برای جابه جائی گازهای چسبنده، گازهای تشکیلدهنده پلیمر، و گازهای حاوی ذرات و قطرات مایع مورد استفاده قرار میگیرند. عیب اصلی آنها ایجاد سر و صدای زیاد و عدم توانایی آنها برای جابجایی گازهای حاوی ذارات جامد شناخته شده است.
برای گازهایی مثل استیلن که نسبت به افزایش درجه حرارت حساس هستند و نیز برای گازهای خورنده از کمپرسورهای بخصوص موسوم به Liquid Ring Piston استفاده میکنند که در این کمپرسورها تحول تراکم یک فرآیند نزدیک به ایزورمال را طی میکند.
در مواردی که گازهای سمی و خورندهی شدید کمپرس و جابجا میشوند از کمپرسورهای دیافراگمی که ذاتاً Leakage Free (بدون نشت) هستند و همچنین برای مقاصد خلوص صد در صد گاز (High Purity)، از این کمپرسورها استفاده میشود.