در طول استخراج نفت از چاهای نفتی، همواره مقداری گاز طبیعی همراه نفت که در مخازن وجود دارد استخراج میشود. این گاز در اکثر پالایشگاها بدون استفاده بوده و سوزانده میشود. همچنین درفرایندهای پالایشگاهی و پتروشیمی همیشه مقداری از گاز به دلیل عدم تصفیه شدن و یا هزینه بر بودن تصفیه، به سمت برجکهای فلزی، که فلر Flare نامیده میشوند، هدایت میگردند.به عمل سوزندان این گازها، فلر کردن Flaring اطلاق می شود. احیا و استفاده از گاز فلر و جلوگیری از فلر کردن این گازها یکی از جذابترین روشها جهت بهبود و بالا بردن بهرهوری در صنایع نفت وگاز است. جلوگیری از انتشار و سوزاندن گاز فلر، همچنین باعث کاهش انتشار گازهای گلخانهای و بهبود کیفیت هوا به صورت چشمگیر میگردد. راهکارهای متعددی جهت استفاده و کاهش انتشار این گازها پیشنهاد شده، که در این تحقیق تولید پروتئین از گازهای فلر مورد ارزیابی قرار می گیرد.
در کشورمان، کافی نبودن پروژههای بازیافت و یا کاهش گازهای ارسالی به فلر، باعث سوزاندن و هدر رفت گازها میگردد. راهکارها و روشهایی که تا کنون جهت بازیابی و یا کاهش گازهای ارسالی به فلر ارائه شده عمده آنها بر روی اصلاح واحدهای تولیدکننده گازهای ارسالی به فلر معطوف گشتهاند. اما میتوان به کمک طراحی یک سیستم خاص فشردهسازی گاز، میزان فلرینگ یک واحد صنعتی نظیر یک پالایشگاه یا پتروشیمی را بهطور چشمگیری کاهش داد و از این طریق گازهایی که تاکنون سوزانده میشدند را جمعآوری و سپس بهعنوان خوراک واحدهای فرآیندی دیگر و یا بهعنوان سوخت گازی برای سیستمهایی همچون توربینهای گاز، دیگهای بخار، مبدلهای بازیافت حرارتی، کورهها، هیترها و یا دستگاههای تولید همزمان تبدیل نمود.
کمبود غذاهای غنی از پروتئین و زندگی فقیرانه میلیونها ،انسان تلاش برای بدست آوردن یک منبع پروتئینی که ارزان بوده و بتواند جایگزین کنجاله سویا و پودر ماهی شود را به وجود آورد. اغلب کشورهای جهان به علت شرایط نامطلوب آب و هوایی کمبود امکانات در بخش کشاورزی و به کارگیری روشهای سنتی با مشکل تولید پروتئین روبه رو هستند از این رو کشورهائی که با مشکل جمعیت زیاد دست به گریبان هستند برای رفع نیازهای غذائی مردم ناچار به وارد کردن مقادیر زیادی مواد اولیه پروتئینی گیاهی و یا حیوانی به طور سالیانه هستند [۷۲،۵۹،۲۳] . على رغم تلاش هایی که در کشور بعمل آمده، متاسفانه عمده فعالیتها و سیاستها در گذشته بر واردات مواد اولیه خوراک دام طیور و آبزیان خصوصاً افزودنی پروتئینی نظیر کنجاله سویا، پودر ماهی و... بوده است. این وابستگی تأثیر زیادی بر کاهش امنیت غذایی کشور، قیمت مواد غذایی و عرضه آن در بازار دارد. یکی از فعالیتها در زمینه رفع این وابستگی، تولید پروتئینی با تولید انبوه از میکروارگانیسم ها بوده اند و از توده سلولهای میکروبی به عنوان خوراک دام استفاده کرده اند. به این محصول پروتئین تک یاخته یا SC(Single Cell Protein) گفته میشود بخش تخمیر آیوپاک نام توده زیستی تک یاخته ای را پیشنهاد کرده است. البته نام قبلی را میتوان به صورت توده زیستی تک یاخته پروتئینی بکار برد [۷۲]
تولید پروتئین از گازهای فلر در مناطق نفتی یک رویکرد نوآورانه در صنایع نفت است که به بهره‌برداری بهینه از منابع نفتی و حفظ محیط زیست کمک می‌کند. این فرآیند می‌تواند در تامین خوراک دام، طیور و آبزیان و همچنین در تنظیم تولید نفت و گاز مؤثر باشد.این فرآیند از گازهای فراورده‌های نفتی مختلف مانند متان، اتیلن، پروپان و غیره به عنوان منابع اصلی تولید پروتئین بهره می‌برد. گازهای فلر از مناطق نفتی جمعآوری میشوند. این گازها معمولا شامل متان، اتیلن، پروپان و سایر گازهای مشابه هستند. گازهای جمعآوری شده به یک واحد تصفیه ارسال میشوند تا از آلودگی‌ها و ترکیبات غیرمطلوب پاک شوند. گازهای تصفیه شده به یک واحد کشاورزی میکروبی ارسال میشوند. در این واحد، میکروب‌ها برای تبدیل گازهای آلی به پروتئین‌های حیوانی (باکتری‌های ترکیب‌کننده نیتروژن) به کار می‌روند. پس از انجام فرآیند کشاورزی میکروبی، پروتئین‌های حاصل از تبدیل گازها به عنوان محصول نهایی بدست می‌آید. این پروتئین می‌تواند به عنوان خوراک دام و طیور و آبزیان استفاده شود.
مورد حمایت بنیاد ملی نخبگان بوشهر-محمد حسن کامیاب برنده جایزه علمی پروفسور محمود مشفقیان 1403
